Ali Kemal ERDEM’in özel haberi
İsveç, Kuzey Avrupa’daki İskandinav ülkelerinin gerek yüz ölçüm, gerekse nüfus olarak en büyüğü. Savaşçılıklarıyla ünlü Vikinglerin soyundan gelen İsveçlilerin yanı sıra ciddi sayıda yabancı kökenliye ev sahipliği yapan İsveç, 11 milyona yaklaşan nüfusuyla güçlü bir ekonomiye de sahip.
Uzun yıllar boyunca sosyal demokrat partilerce yönetilen İsveç, dünya genelinde hoşgörünün, sosyal adaletin ve huzurun örneklerinden biri olarak anıldı.
Ancak son dönemlerde İsveç, peşe peşe çoğunlukla yabancı kökenlilerden oluşan çeteler arasındaki çatışmalar ve cinayetlerle sarsılıyor.
BAŞBAKAN, ÇETELERE KARŞI ORDUYU YARDIMA ÇAĞIRDI
Hatta İsveç Başbakanı Ulf Kristersoon, geçtiğimiz 29 Eylül 2023 günü ülkedeki çete cinayetlerindeki artışı önlemek için Genelkurmay Başkanını toplantıya çağırdı.
Toplantıda ordunun çetelerle mücadelede oynayabileceği rol ele alındı.
Bu olağanüstü toplantıya neden olan ise 12 saat içinde başkent Stockholm’de iki kişinin öldürülmesi ve başkentin kuzeyinde 25 yaşındaki bir kadının evindeki patlamada ölmesiydi.
Toplantının ardından Başbakan Kristersson, televizyondan yaptığı açıklamada “Çeteleri avlayacağız ve onları yeneceğiz” dedi.
ÇATIŞMALAR UYUŞTURUCU ÇETELERİ ARASINDA
Ancak şu ana kadar İsveç’te durum değişmiş değil.
Son durumu uzun yıllardır bu ülkede yaşayan bir dönem gazetecilik de yapan iş insanı Fırat Aygün ile konuştuk.
Aygün, İsveç’in neredeyse her şehrinde yaşanan çatışmaların uyuşturucu çetelerinden kaynaklandığını söyledi.
Aygün’ün verdiği bilgiye göre çatışmalara karışan çete mensupları genellikle yabancı kökenlilerden oluşuyor. Bunlar arasında farklı Arap ve Afrika (özellikle Somali) ülkelerinden olanlar olduğu gibi kökeni Türkiye ve Yunanistan’a dayananlar da var.
(İş insanı Fırat Aygün)
TECRÜBESİZ İSVEÇ POLİSİ ÖNÜNÜ ALAMAYACAK DURUMA GELDİ
Aygün, “Uyuşturucu çetelerinin kendi aralarındaki savaşlar o kadar arttı ki çete savaşları konusunda tecrübesiz olan İsveç polisi olayların önünü alamayacak duruma gelmiş durumda” iddiasında da bulundu.
Aygün, bu durumun azınlık hükümetine destek veren yabancı karşıtı İsveç demokratlarının tepkisini çektiğini ve şu an görevde olan emniyet genel müdürü hakkında güvensizlik beyanında bulunmalarına sebep olduğunu söyledi.
İKİ YILDA 109 KİŞİ ÖLDÜ, 2023 BİLANÇOSU BEKLENİYOR
Aygün’ün verdiği rakamlar da yaşanan şiddetin boyutunun 11 milyona yaklaşan bir nüfusa sahip İsveç için ciddi boyutlarda olduğunu gösteriyor.
Aygün, her geçen gün artan uyuşturucu çeteleri savaşının 2022’de çoğu çocuk yaşta 63 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olduğunu belirterek, “Bu rakam bir önceki sene (2021’de) çete avaşlarında ölenlerden yüzde 40 daha fazla. Çünkü 2021’de 46 kişi çete savaşlarında öldürülmüştü. Bu rakamın 2023 yılı bittiğinde daha da artması bekleniyor” iddiasında bulundu.
2023’DE KANLI GEÇİYOR
Aygün’ün 2023 yılına dair tahminleri hiç de haksız değil.
Anadolu Ajansı’nca 29 Eylül 2023 tarihinde geçilen bir haberde 15 günde 13 kişinin çete savaşlarında öldüğü bilgisi geçildi.
Aynı haberde İsveç polisinin yayımladığı istatistiklere göre 2023’ün Eylül ayına kadar geçen dönemde çeteler arasında 283 silahlı saldırının gerçekleştiği saldırılarda 44 kişinin yaşamını yitirirken 87 kişi yaralandığı da kaydedildi.
2023 bitmeden sadece dokuz ayda yaşanan 283 saldırıyı günlere dağıtınca Aygün’ün dediği gibi İsveç’te neredeyse olaysız gün geçmemiş.
Ekim, Kasım ve Aralık ayında yaşanılan veya yaşanılacak olayların da yılbaşında eklenmesiyle Aygün’ün de belirttiği gibi olay sayısının geçen yıla yaklaşması hata artması ihtimali yüksek.
– Silahlı saldırı olayları Avrupa’dan yüksek
Yine AA’nın haberinde İsveç Ulusal Suçları Önleme Konseyinin (BRA) yayımladığı raporda, ülkede son yıllardaki silahlı saldırı oranının Avrupa ülkelerinden “çok yüksek” olduğu, Avrupa’da her yıl 1 milyon kişiden 1,6’sının saldırı sonucu yaşamını yitirdiği, İsveç’te ise bunun 1 milyon kişide ortalama 4 ölüm olduğu bilgisine de verildi.
SADECE BİRBİRLERİNİ DEĞİL AİLELERİNİ DE HEDEF ALIYORLAR
Bu bilgileri verdikten sonra tekrar uzun yıllardır İsveç’te yaşayan Aygün’e dönüyoruz.
Çete savaşlarının sadece çete üyelerini değil aileleri ve yakınlarını da hedefine koymuş durumda olduğunu kaydederek, “Öyle ki insanlar şiddet olaylarının yoğunlaştığı Stockholm, Göteborg, Malmö gibi büyükşehirlerden İsveç’in içlerinde yer alan küçük şehirlere ya da kırsal kesimlere taşınmaya başladı. Aileleri de tehlike altında olan ve çoğunluğu yabancı kökenli olanlar ise yurtdışına ya da İsveçli yerlilerin yaptığı gibi daha tenha küçük yerleşim birimlerine taşınmaya başladı” diye anlattı yaşananları.
ÇETE SAVAŞLARI EKONOMİYİ DE OLUMSUZ ETKİLEMEYE BAŞLADI
Aygün bir başka soruna daha dikkat çekti.
İsveç’te yoğunlaşan çete savaşlarının ve ölümle sonuçlanan saldırı ve patlamaların İsveç ekonomisini ve iş dünyasını da olumsuz etkilediğini belirterek, buna dair şu bilgiyi aktardı:
“İsveç Radyosu’nda yer alan bir habere göre pek çok İsveçli bilişim ve yazılım şirketinin eskisi gibi rahat bir şekilde yurt dışından eleman ihtiyacını karşılayamıyor. Buna sebep olarak da yoğunlaşan çete savaşları ve bu savaşların beraberinde getirdiği güvensizlik ortamı. Öte yandan ekonomisi kötüye doğru gitmeye başlayan ve yüksek enflasyon rakamlarıyla boğuşan İsveç yabancı yatırımcıyı da ülkesine çekme noktasında sıkıntılar yaşamaya başladı. Çünkü bir apartmanın ya da evin bahçesine atılan el yapımı bir bomba ya da güpegündüz şehrin en işlek yerinde otomatik silahlarla yapılan saldırılar insanları hayatında bezdirdiği gibi masum insanların da hayatına mal olmakta.”
ÇETE LİDERLERİNDEN BİRİ TÜRKİYE’DE SAKLANIYOR İDDİASI
Aygün, aslen Kuzey Iraklı olan ve İsveç’te “Kürt Tilkisi” lakabıyla bilinen ve şu an vatandaşlık aldığı Türkiye’de saklandığı tahmin edilen Rawa Macid’in kendi çetesinin önde gelenlerinden ve en yakın arkadaşı İsmail Abdo ile yol ayrımına düştükten sonra intikam amacıyla Abdo’nun 60 yaşındaki annesini öldürtmesiyle birlikte çete içindeki iktidar savaşın sertleştiğini kaydetti.
Türk basını bu isme yabancı değil.
Birgün Gazetesi Yazarı Gazeteci Timur Soykan, 18 Eylül 2023 tarihli yazısında 6 Eylül’de İstanbul Ağaoğlu Maslak 1453 adlı lüks sitede yaşanan silahlı çatışmanın ardından yapılan soruşturmada, saldırının hedefinin İsveç’teki suç örgütü lideri Rawa Majid olabileceğinin ortaya çıktığını, 2020 yılında İsveç’te grubuna yönelik operasyonun ardından Türkiye’ye kaçan Majid’in Maslak 1453 sitesinde 400 bin dolara ev alarak bu sayede Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğu bilgisine ulaşıldığını öne sürmüştü.
Soykan, vatandaş olan Majid’in İsveç’e iade edilmediğini de belirtmişti.
Aygün, İsveç basınında sadece Majid’in değil rakibinin Türkiye’de saklandığına inanıldığını ve her iki ismin zaman zaman iç çatışmalarının Türkiye’de de sürdüğü yönünde haberler yapıldığını kaydetti.
(Suç örgütü lideri Rawa Majid)
TÜRKİYE İLE İADE ANLAŞMASI OLMAMASI İSVEÇ’İN ELİNİ BAĞLIYOR
Aygün, İsveç sokaklarını kana bulayan çetelerden bazılarının Türkiye uzantısının olduğuna dair İsveç kamuoyunda bir görüş olduğunu iddia ederek buna dair şu iddiaları aktardı:
“Türkiye’de konumlanan uyuşturucu çetelerinin elebaşları İsveç’ten elde ettikleri yüksek miktarda kara parayı Türkiye’de konut ve arsa alarak Türk vatandaşlığı elde ederken, Türkiye ile suçluların değişimi anlaşması olmayan İsveç’in çete üyelerini yakalayıp yargılama konusunda elini kolunu bağlıyor. Türkiye’de herhangi bir suça karışmadıkları için suçluların iadesi konusunda her seferinde Türk resmi makamlarında olumsuz cevap alan İsveçli yetkililer Türk hükümetine yeni yeni önerilerle gelmeyi düşünmeye başladı.”
İSVEÇ, TÜRKİYE İLE İŞ BİRLİĞİ ARAYIŞINDA
Aygün’ün verdiği bilgiye göre İsveç basınında çıkan haberlere göre İsveç, Türkiye ile işbirliğini artırmak için PKK ve PKK yandaşı örgütlerin faaliyetlerinin kısıtlanması, oturma, çalışma izinleri biten yada mültecilik başvurularından olumsuz cevap alan kişilerin Türkiye’ye iadesini gündemine aldı ve bu yönde adımlar atmaya hazırlanıyor.
BAŞBAKAN’IN ÇETELERİ YENECEĞİNE DAİR İNANÇ KALMADI
Aygün, neredeyse gün aşırı bir saldırının gerçekleştiğini tekrarlayarak, onlarca kişinin öldüğü, yüzlercesinin yaralandığı olayların bu işin önünü alacağını iddia eden Kristersson hükümetine olan inancın da azalmasına hatta bitmesine neden olduğunu da iddia etti.
patronalrdunyasi.com