Kasık fıtığı nasıl anlaşılır

Kasık fıtığı, kas ve bağ dokuları arasındaki zayıf bir alan ya da bir yırtıktan karın içindeki organların veya yağlı dokuların bir kese içerisinde dışarı çıkması durumu…
Kasık fıtığı tedavisi cerrahi girişimler ve ameliyatlarla yapılır. Kasık fıtığının cerrahi tedavisinde amaç; fıtıklaşmış organları ve fıtık kesesini yeniden karın içi boşluğuna yerleştirmek ve karın duvarındaki zayıflığı yeniden fıtık oluşmayacak şekilde gidermektir.

Uzm. Dr. Sarp Kaya Görür kasık fıtığının ne olduğunu açıkladı:

“En basit tarifi ile “fıtık”, vücuttaki bir açıklıktan organların dışarıya doğru çıkmasıdır. Daha kolay anlaşılabilmesi için bir örnekle açıklayalım. Su dolu bir balon düşünün. Bu balonu içine ancak sığabileceği biraz dar bir bez çuvala koyalım. Bez çuvalda bir yırtık meydana gelirse ne olur? Su dolu balon basınçla o yırtıktan dışarıya küçük bir kese yaparak kısmen çıkar. İşte bu olaya fıtıklaşma diyoruz. Kasık fıtığı da benzer şekilde kasık bölgesinde, kas ve bağ dokuları arasındaki zayıf bir alan ya da bir yırtıktan karın içindeki organların veya yağlı dokuların bir kese içerisinde dışarı çıkmasıdır. Burada fıtık kesesi aslen karın içi organları ve karın boşluğunu tıpkı bir balon veya kese gibi saran “Periton” adı verilen karın zarıdır. Periton ile sarılmış olan yağlı dokular ve bazen bağırsaklar, kasık bölgesindeki zayıflık veya yırtıktan dışarıya çıkarak fıtık kesesini oluşturur.
Eğer fıtık, doğrudan kasık bölgesinde bir zayıflıktan dışarı çıkıyorsa bu durum “direkt” fıtık veya tıp dilinde “direkt inguinal herni” olarak adlandırılır.

Eğer fıtık, ana atardamarımız olan aorttan çıkan ve uyluğa geçerek tüm uyluk ve bacağı besleyen damarın (femoral arter) vücuttan uyluğa geçerken kullandığı açıklığı yani femoral kanal denen açıklığı kullanarak dışarı çıkarsa buna “femoral fıtık” veya tıp dilinde “femoral herni” denir. Eğer fıtık, inguinal kanal denilen, erkeklerde testisleri besleyen atar ve toplardamarların içinden geçtiği kanalı kullanarak dışarı çıkıyorsa bu duruma “indirekt” fıtık veya tıp dilinde “indirekt inguinal herni” denir. İnguinal kanal sadece erkeklerde değil kadınlarda da bulunur. Tek fark, kadınlarda içinden rahmi asan ana kirişler geçer. Yani kadınlarda da sık olmamakla beraber indirekt fıtık gözlenebilir.”

KİMLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜR?

Uzm. Dr. Sarp Kaya Görür, kasık fıtığının nedenlerini ve kimlerde görüldüğünü şöyle anlattı:

“Kasık fıtığı, erkeklerde kadınlara göre 9 kat daha fazla görülüyor. En sık indirekt tipi görülür. Kasık fıtığının bir yaşın altındaki bebeklerde ve 40 yaş üstü erkeklerde görülme sıklığı yüksektir. 75 yaş üzeri erkeklerde neredeyse her iki erkekten bir tanesinde (yüzde 47 oranında) kasık fıtığı gözlenir. Ancak bu durum, ‘kasık fıtığının kadınlarda hiç görülmemesi’ gibi anlaşılmamalıdır. Kadınlarda da kasık fıtığı görülür ve maalesef kadınlarda, yukarıda bahsettiğim “femoral herni” denilen ve sıklıkla acil ameliyat gerektiren kasık fıtığı türü erkeklere göre daha sık görülür ve acil ameliyatla neticelenir. Kasık fıtığında ırsi (genetik) bir yatkınlık söz konusudur. Bazı insanların bağ dokusu yırtılmaya daha meyillidir ve eğer birinci derece akrabalarınızda kasık fıtığı varsa sizde de gelişme ihtimali normal bir insana göre sekiz kat daha fazladır. Lakin, kasık fıtığına neden olabilecek kolaylaştırıcı şartlar olmaması durumunda “kesin kasık fıtığı olacaksınız” minvalinde bir şey kimse söyleyemez. Yanı sıra; sürekli öksürmenin, ıkınmanın ve ağır kaldırmanın kasık fıtığı riskini artırdığı gösterilmiştir.

Sigara içmek,

Kabızlık,

Prostat büyümesi kasık fıtığına neden olabilecek diğer risk faktörleri arasında gösterilebilir. Ayrıca kasık fıtığı, aşırı kilolu kişilerde, normal kilodaki bireylere göre daha fazla görülmektedir.”

BELİRTİLERİ

Uzm. Dr. Sarp Kaya Görür, “Kasık fıtığı belirtisi olarak her hastada ağrı gözlenmeyebilir. Kasık fıtığı nedeniyle ortaya çıkan ağrı, fıtık kesesinin buradaki sinirlere basması sonucu veya fıtık kesesi içindeki organ ve yağlı dokuların boğulması sonucu gelişebilir. Bu durum genellikle acil cerrahi müdahale gerektirir. Bu nedenle zaman kaybedilmeden mutlaka bir genel cerrahi uzmanına veya acil servise başvurulmalıdır.” diyerek şunları söyledi:

“ Daha sık olarak kadınlarda görülen femoral tip kasık fıtıklarında, fıtık kesesi çok küçük olduğu için dışarıdan görülmez. Ancak; kasık fıtığı hastada; ayakta durunca veya spor yapınca, öksürünce, ıkınınca artan şiddetli bir kasık ağrısı veya uyluk iç yüzünde ağrıya neden olabilir. Doğal olarak bu hastalar sıklıkla öncelikle fizyoterapi veya ortopedi uzmanlarına başvurur. Muayene ve tetkik sonrası kasık fıtığı olduğu anlaşılır. Yukarıda da bahsedildiği gibi kasık fıtığında, kasık bölgesinde ayakta durmakla beliren bir şişlik fark edilir. Bu şişlik hasta yatınca kendi kendine kaybolabilir veya bazen hastanın eliyle bastırması sonucu kaybolur. Bu şikâyetler ile doktora gelen bir hastanın alanında uzman bir doktor tarafından yapılan muayenesi, çoğu zaman kasık fıtığı tanısının konulması için yeterlidir. Lakin özellikle obez hastalarda, dışarıdan fıtık kesesinin tespit edilemediği ancak ağrının fıtık ihtimalini işaret ettiği durumlarda kasık fıtığı tanısının netleştirilmesi ve benzer şikâyetlere sebep olabilecek diğer hastalıkların atlanmaması için hekim görüntüleme yöntemlerine başvurabilir.”

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Uzm. Dr. Sarp Kaya Görür, tedavi yöntemleri ile ilgili de şunları söyledi:

“Kasık fıtığı mekanik bir problemdir. Bu nedenle de kasık fıtığında ilaçla tedavisi mümkün değildir. Kasık fıtığı karın duvarında bir yırtık, bir zayıflık içerdiği için tedavisi de bu sorunları çözmeye yönelik cerrahi girişimler ve ameliyatlarla yapılır. En basit tarifiyle kasık fıtığının cerrahi tedavisinde amaç; fıtıklaşmış organları ve fıtık kesesini yeniden karın içi boşluğuna yerleştirmek ve karın duvarındaki zayıflığı yeniden fıtık oluşmayacak şekilde gidermektir. Bu müdahale geçmiş zamanlarda, karın duvarındaki zayıf alanı ve yırtık bölgesini örtecek şekilde karın duvarındaki sağlam doku tabakalarını bir araya getirip birbirine dikmek suretiyle yapılıyordu. Son zamanlarda ise sentetik yamaların gelişmesiyle karın duvarındaki açıklık/zayıflık, sentetik yama (mesh greft) ile desteklenerek onarımlar yapılmaktadır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ve bazı özelleşmiş merkezlerde halen doku bazlı onarımlar da yapılmaya devam edilmektedir. Her iki yönteminde (doku bazlı ve sentetik yamalı onarımlar) kendilerine özgü avantajları ve dezavantajları mevcut olduğu için hekim ile konuşulmalıdır. Hekim ile yapacağınız konuşma sonrasında hekiminiz sizin için en uygun yönteme karar verecektir.”

AA