Bahar mevsiminin gelmesiyle birlikte sıtma, halk sağlığı için tehdit oluşturmaya devam ediyor.
Bu dönemde, sıtma tedavisinin önemi daha da artıyor ve bu konuda uzmanlar tarafından önemli açıklamalar yapılıyor.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Uluğ, son zamanlarda daha sık rastlanan sıtma hastalığı ve tedavi yöntemleri üzerine bilgiler verdi.
Dr. Uluğ, P. falciparum türü sıtmanın 24 saat içerisinde tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini ve hatta ölümcül olabileceğini vurgulayarak, şunları ekledi:
“Çocuklarda şiddetli anemi, metabolik asidozla ilişkili solunum güçlüğü veya serebral sıtma gibi ciddi belirtiler görülebilir. Yetişkinlerde ise çoklu organ yetmezliği daha yaygındır. Hayatı tehdit eden sıtma, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü, sıtma şüphesi taşıyan her vakada, tedaviye başlamadan önce mikroskopi veya hızlı tanı testleri ile tanının doğrulanmasını tavsiye etmektedir. Sıtma ilaçlarının etkinliğinin korunması, hastalığın kontrolü ve yok edilmesi için hayati önem taşımaktadır.”
Prof. Dr. Reşit Mıstık ise sıtma tedavisi hakkında şu bilgileri verdi:
“Çoğu hastalıkta en etkili koruma yöntemi olan aşı, sıtma için henüz mümkün değildir. Sıtma aşısının geliştirilmesindeki en büyük engel, enfeksiyonun karmaşık yapısı ve gelişim sürecidir. Parazit, insan vücudunda bağışıklık sistemine karşı mücadele ederken yüzeyini sürekli değiştirir. Aşı çalışmalarında, parazitin bu değişkenliğine karşı bağışıklık sistemimizin verdiği kompleks tepkiler önemlidir.
Tedavi sürecini belirleyen ana faktör, enfeksiyona neden olan Plasmodium parazitinin türüdür. Bu yüzden, parazitin türünün belirlenmesi tedavi için kritik bir adımdır. Sıtma belirtileri genellikle akut ateşli hastalıklara benzer olduğundan, sıtma riski taşıyan bölgelere son bir yıl içinde seyahat edilmişse, sıtma ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.
Parazitin türü belirlendikten sonra, tedavi planı bulaşma kaynağı, belirtilerin şiddeti, hastanın diğer sağlık durumları, alerjiler ve gebelik gibi faktörlere göre şekillendirilir.”
SITMA NEDİR?
Sıtma, özellikle Afrika, Güneydoğu Asya, Orta ve Güney Amerika gibi sıcak iklimlerde yaygındır ve plazmodium parazitleriyle enfekte olmuş sivrisineklerin sokmasıyla bulaşır. Titreme, ateş ve terleme gibi belirtilerle kendini gösteren bu bulaşıcı hastalık, çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilir ve uygun aşı ve ilaç tedavisiyle iyileştirilebilir. Seyahat eden kişilerin sıtma konusunda dikkatli olmaları önerilir, çünkü hastalık yayılarak diğer bölgelerde ve ülkelerde de ortaya çıkabilir.
SITMA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sıtma, sivrisinek ısırığıyla bulaşır ve genellikle insanlar arasında doğrudan geçiş yapmaz, ancak sivrisinekler aracılığıyla yayılır. Sıtma bulaşan kişilerin kanı, sinekler yoluyla diğer insanlara hastalığı taşıyabilir. Bulaşma sonrasında, aşağıdaki belirtiler gözlenebilir:
• Ateş
• Titreme
• Huzursuzluk
• Mide bulantısı ve kusma
• İshal
• Baş ağrısı
• Yorgunluk
• Kas ve eklem ağrıları
• Karın ağrısı
• Hızlı kalp atışı
• Öksürük
• Havale
• Bilinç kaybı
• Nöbet
• Böbrek yetmezliği
